Izvještaj o radu za 2010. godinu

IZVJEŠTAJ O RADU UPRAVE POLICIJE MUP-a KANTONA SARAJEVO ZA 2010.GODINU

Uprava policije Ministarstva unutrašnjih poslova Kantona Sarajevo je, tokom 2010.godine realizovala poslove i zadatke iz oblasti unutrašnjih poslova, predviđene Planom rada Ministarstva za 2010. godinu i Generalnim planom Uprave policije, kao i druge poslove koje je aktuelna sigurnosna situacija nametala kao prioritet.

Uprava policije Ministarstva unutrašnjih poslova Kantona Sarajevo je u skladu sa zakonom i svojim nadležnostima, koordiniranim radom svih organizacionih jedinica, preduzimala aktivnosti, prvenstveno na preventivnom, a potom i represivnom djelovanju u cilju sprječavanja izvršenja krivičnih djela, rasvjetljavanju izvršenih krivičnih djela i identifikaciji počinilaca, održavanju povoljnog stanja javnog reda i mira, sigurnosti saobraćaja na putevima, kao i aktivnosti na realizaciji ostalih poslova iz nadležnosti Ministarstva.

OSNOVNE KARAKTERISTIKE STANJA SIGURNOSTI NA PODRUČJU KANTONA SARAJEVO

U  2010. GODINI

Stanje sigurnosti na području Kantona Sarajevo u 2010. godini u odnosu na 2009. godinu karakteriše smanjenje broja prijavljenih krivičnih djela i ukupnog broja saobraćajnih nezgoda, a povećanje uručenih/podnesenih prekršajnih naloga i zahtjeva za pokretanje prekršajnog postupka iz oblasti javnog reda i mira, napada na službenike policije i upotreba sredstava prinude.

KRIMINALITET

Aktivnosti Uprave policije Ministarstva unutrašnjih poslova Kantona Sarajevo, tokom 2010. godine, kada je u pitanju kriminalitet, ogledale su se, u sprječavanju vršenja krivičnih djela, rasvjetljavanju izvršenih i identifikaciji počinilaca, te njihovom procesuiranju i privođenju nadležnim organima, pri čemu su postignuti zapaženi rezultati. Imajući u vidu da su sva krivična djela ubistva rasvijetljena, da je u odnosu na prethodnu godinu zabilježeno smanjenje „najtežih“ krivičnih djela, djela protiv života i tijela za 32,8%, zatim „najzastupljenijih“ krivičnih djela – djela protiv imovine za 3,1%, kao i ukupnog broja registrovanih krivičnih djela za 7%, te da je povećana rasvijetljenosti za 2,1%, sigurnosna situacija na području Kantona Sarajevo, može se ocijeniti kao zadovoljavajuća i stabilna.

Na području Kantona Sarajevo, tokom 2010. godine, registrovano je izvršenje 7.454 krivična djela, što je za 561 ili 7% manje u odnosu na prethodnu godinu. Ukupno je rasvijetljeno 4.695 krivičnih djela ili 63%, što je u odnosu na 2009. godinu povećanje od 2,1%. Ako se posmatra parametar „stopa otkrivenosti krivičnih djela“ u 2010. godini ona je iznosila 54,9% što je za 1,5% više u odnosu na prethodnu godinu.

Od ukupnog broja prijavljenih krivičnih djela, u 1.954 slučaja ili 26,2%, izvršilac krivičnog djela uhvaćen je na licu mjesta ili neposredno nakon izvršenja, dok je 5.500 krivičnih djela prijavljeno po nepoznatom učiniocu (ili 73,8%), od kojih je 2.741 ili 49,8% naknadno rasvijetljeno.

Zbog postojanja osnova sumnje da su počinili krivična djela, nadležnim tužilaštvima podneseni su službeni izvještaji protiv 3.398 lica, što je za 480 ili 12,4% manje u odnosu na 2009. godinu. Slobode je lišeno 1.325 lica ili 39% prijavljenih, što je za 162 ili 10,9% manje u odnosu na prethodnu godinu.

Među prijavljenim licima, 2.335 je povratnika (142 ili 5,7% manje), 35 stranih državljana (43 manje) i 22 lica sa područja RS-a (15 manje).

Tokom 2010. godine registrovano je 2.086 odbačaja službenih izvještaja što je za 753 ili 56,5% više u odnosu na 2009. godinu.

Stanje kriminaliteta na području Kantona Sarajevo za 2010/09. godinu posmatrano po glavama KZ FBiH-a (Sl. novine FBiH-a br. 36/03) i KZ BiH-a (Sl. glasnik BiH-a br.3/03)

U 2010. godini u odnosu na 2009. godinu, evidentirano je značajno smanjenje registrovanih krivičnih djela i to za 561 djelo ili 7%. Smanjenje broja prijavljenih krivičnih djela registrovano je u većini oblasti, a najznačajnije je u oblasti protiv imovine (za 186 krivičnih djela), zatim zdravlja ljudi (za 130 ), života i tijela (za 85), slobode i prava čovjeka i građanina (za 38), sigurnosti javnog prometa (za 32), „privrede“ (za 19), javnog reda i pravnog prometa (za 18 djela), itd.

Pored smanjenja broja registrovanih krivičnih djela u oblasti protiv života i tijela u 2010. godini, važno je naglasiti da su “najteža” krivična djela, djela ubistva, rasvijetljena i protiv izvršilaca nadležnom tužilaštvu podneseni službeni izvještaji.

U oblasti krivičnih djela protiv imovine zabilježeno je smanjenje krivičnih djela teških krađa (za 64 ili 1,6%), razbojništava (za 38 ili 7,7%), oštećenje tuđe stvari (za 33 ili 14%), prijevara (za 34 ili 27,6%), utaja (za 15 ili 19,2%), iznuda (za tri ili 8,8%), itd.

Naprijed navedeni pokazatelji predstavljaju rezultat uspješno realizovanih aktivnosti Uprave policije na sprječavanju činjenja te otkrivanju izvršilaca najzastupljenijih krivičnih djela – krivičnih djela protiv imovine i njihovom procesuiranju.

U 2010. godini na području Kantona Sarajevo izvršeno je 887 teških krađa motornih vozila što je za 12 ili 1,4% manje u odnosu na 2009. godinu, a zbog postojanja osnova sumnje da su počinili ova krivična djela lišeno je slobode 126 lica (30 više).

Takođe, službenici Uprave policije MUP-a KS u saradnji sa policijom CJB Istočno Sarajevo, radeći na rasvijetljavanju ove vrste kriminala podnijeli su Tužilaštvu BiH službene izvještaje protiv ukupno 21 lica zbog postojanja osnova sumnje da su kao članovi grupe ljudi udruženih sa ciljem činjenja krivičnih djela, zajedničkim djelovanjem vršili otuđenja motornih vozila u Kantonu Sarajevo čime bi počinili krivično djelo iz člana 342. KZ FBiH – Organizirani kriminal.

Takođe važno je napomenuti i efikasne akciji na presijecanju “lanaca” trgovine opojnim drogama u 2010. godini, kojom prilikom je slobode lišen veći broj lica i zaplijenjene veće količine opojnih droga (u 2010. godini zaplijenjeno je preko 15,2 kg opojne droge Marihuane, 6,7 kg Heroina, 40,2 kg miks mase za Heroin, itd.).

Najveća efikasnost i uspješnost rada Uprave policije u protekloj godini ogleda se u ukupnoj rasvijetljenosti krivičnih djela koja je iznosila 63%, što je za 2,1% veća rasvijetljenost u odnosu na 2009. godinu.

KRIVIČNA DJELA PROTIV ŽIVOTA I TIJELA

Tokom 2010. godine prijavljena su 174 krivična djela protiv života i tijela (85 manje u odnosu na 2009. godinu), od čega je 165 ili 94,8% rasvijetljeno. Zbog postojanja osnova sumnje da su počinili djela iz ove oblasti podneseni su službeni izvještaji protiv 207 lica (113 manje), 71 je lišeno slobode (45 manje).

Evidentirana su dva krivična djela ubistva iz člana 166. KZ FBiH-a (sedam manje u odnosu na 2009. godinu), jedno ubistvo na mah iz člana 167. KZ FBiH-a (nije bilo djela), 15 ubistava u pokušaju (tri manje), jedno ubistvo na mah u pokušaju (nije bilo djela), jedno pomaganje ubistva u pokušaju (nije bilo djela), 82 teške tjelesne ozljede (39 manje), 62 lahke tjelesne ozljede (36 manje) i deset učestvovanja u tuči (dvije manje).

Sva krivična djela ubistva su rasvijetljena i službeni izvještaji dostavljeni nadležnom tužilaštvu protiv tri lica, a izvršena su upotrebom vatrenog oružja – pištolja, upotrebom noža i premlaćivanjem. 

Zbog postojanja osnova sumnje da su počinili 15 krivičnih djela ubistva u pokušaju  tokom 2010. godine prijavljeno je 19 lica (dva manje), od kojih je 16 lišeno slobode (tri manje). Rasvijetljeno je 12 ovih djela ili 80%, a izvršena su upotrebom vatrenog oružja – deset puta i upotrebom noža – pet puta.

KRIVIČNA DJELA PROTIV SLOBODE I PRAVA ČOVJEKA I GRAĐANINA

Iz ove oblasti evidentirana su 252 krivična djela (38 manje) i to: ugrožavanje sigurnosti 245 djela (28 manje), neovlašteno optičko snimanje – tri (jedno više), narušavanje nepovredivosti doma – dva (jedno manje),protupravno lišenje slobode – jedno (osam manje) i ugrožavanje sigurnosti u podstrekavanje – jedno djelo. Za izvršenje navedenih djela prijavljena su 242 lica (31 manje), a 45 je lišeno slobode (sedam manje).

KRIVIČNA DJELA PROTIV SPOLNE SLOBODE I MORALA

Iz oblasti krivičnih djela protiv spolne slobode i morala prijavljena su 23 djela (tri više): bludne radnje – šest djela (osam manje), zadovoljenje pohote pred djeteom ili maloljetnikom – šest (nije bilo djela), silovanje – pet (isti broj djela), spolni odnošaj s djetetom i spolni odnošaj zloupotrebom položaja u pokušaju – po dva djela (nije bilo djela), upoznavanje djeteta s pornografijom i silovanje u pokušaju – po jedno djelo (nije bilo djela ove vrste u 2009. godini).

Zbog postojanja osnova sumnje da su počinili djela iz ove oblasti, nadležnom tužilaštvu podneseni su službeni izvještaji protiv 18 lica (šest manje), a 13 je lišeno slobode (jedno manje).

KRIVIČNA DJELA PROTIV BRAKA, PORODICE I MLADEŽI

U ovoj oblasti registrovano je 258 krivičnih djela (osam manje), i to: nasilje u porodici 251 djela (devet manje), izvanbračna zajednica sa mlađim maloljetnikom – četiri (isti broj djela), zapuštanje ili zlostavljanje djeteta ili maloljetnika – dva i izbjegavanje izdržavanja - jedno djelo. Službeni izvještaji podneseni su protiv 253 lica (osam manje) od kojih je 120 lišeno slobode (jedno manje).

KRIVIČNA DJELA PROTIV ZDRAVLJA LJUDI

Iz oblasti krivičnih djela protiv zdravlja ljudi podneseni su službeni izvještaji protiv 194 lica (148 manje), zbog postojanja osnova sumnje da su počinili 187 krivičnih djela što je za 130 ili 41% manje u odnosu na 2009. godinu, i to:

- neovlašćena proizvodnja i stavljanje u promet opojnih droga (čl. 238 KZ FBiH) – 26 djela (31 manje),

- posjedovanje i omogućavanje uživanja opojnih droga (čl.239. KZ FBiH) – 160 djela (100 manje),

- nadriliječništvo (čl 233. KZ FBiH) – jedno djelo (nije bilo ovih djela)

Zbog zloupotrebe narkotika 97 lica je lišeno slobode (76 manje).

Oduzeta opojna droga u 2010/09. godini

KRIVIČNA DJELA PROTIV PRIVREDE, POSLOVANJA I SIGURNOSTI PLATNOG PROMETA

U ovoj oblasti registrovano je 10 krivičnih djela (19 manje) i to: obmana pri dobijanju kredita i drugih pogodnosti – šest djela (11 manje), obmana pri dobijanju kredita i drugih pogodnosti u pokušaju, krivotvorenje ili uništenje poslovnih ili trgovačkih knjiga ili isprava, nesavjesno privredno poslovanje i zloupotreba ovlasti u privrednom poslovanju – po jedno djelo, za čije je izvršenje prijavljeno 14 lica (16 manje).

Prilikom izvršenja krivičnih djela iz oblasti „privrede“ i krivičnih djela koja su u vezi sa „privrednim kriminalom“, a svrstana su u druge Glave KZFBiH-a i KZBiH-a, i to:

- krivotvorenje isprave – 18, prijevara – 17, krivotvorenje novca – 12, nesavjestan rad u službi – sedam,  zloupotreba položaja ili ovlasti - tri, davanje lažnog iskaza, davanje dara ili drugih oblika koristi i pronevjera u službi – po dva, porezna utaja, zloupotreba ovlasti u privrednom poslovanju, nesavjesno privredno poslovanje, krivotvorenje ili uništenje poslovnih ili trgovačkih knjiga ili isprava, posebni slučajevi krivotvorenja isprave, lažno predstavljanje, lažno prijavljivanje i prijava povjeritelja – po jedno djelo nastupila je materijalna šteta u ukupnom iznosu od: 927.433,29 KM i 15.104,09 €.

Pregled nastale materijalne štete izvršenjem krivičnih djela iz „privrede“

KRIVIČNA DJELA PROTIV IMOVINE

Broj registrovanih krivičnih djela iz ove oblasti čini 78,1% što je za 3,2% više u odnosu na 2009. godinu kada je „imovina“ činila 74,9% ukupnog kriminaliteta. Naime, u 2010. godini registrovan je 5.821 „imovinski delikt“ što je za 186 ili 3,1% manje u odnosu na prethodnu godinu.

Najbrojnija djela iz ove oblasti su: teške krađe – 3.888 (64 manje), krađe – 803 (12 više), teška krađa u pokušaju –166 (13 više), razbojništvo – 455 (38 manje), oštećenje tuđe stvari – 203 (33 manje), prijevara – 89 (34 manje), utaja – 63 (15 manje), iznuda 31 (tri manje), itd.

Ukupno su rasvijetljena 3.132 djela ili 53,8%, što je za 4,5% veća rasvijetljenost u odnosu na 2009. godinu.

Kada su u pitanju teške krađe, u 1.770 slučaja objekti izvršenja bila su motorna vozila     (teške krađe vozila i teške krađu u vozilima) što je za 95 manje u odnosu na 2009. godinu, zatim slijede stambeni objekti -1.200 puta (35 više), poslovni objekti - 564 (100 manje), na ulici 303 (90 više) i u ostalim objektima – 52 puta (sedam više).

U 2010. godini na području Kantona Sarajevo izvršeno je 887 krivičnih djela teških krađa motornih vozila, od čega je 287 ili 32,4% pronađeno i vraćeno vlasnicima (od strane policije MUP KS vraćeno je 40 vozila, MUP RS-a - 38, policije drugih MUP-ova - 17, uz novčanu nadoknadu - 36, a 54 vozila vlasnici su sami pronašli).

U odnosu na prethodnu godinu broj otuđenih vozila manji je za 12 ili 1,4%. Zbog postojanja osnova sumnje da su učestvovali u izvršenju teških krađa motornih vozila nadležnom tužilaštvu su tokom 2010. godine podneseni su službeni izvještaji protiv ukupno 126 lica (30 više).

U toku 2010. godine prijavljena su 474 „teška“ krivična djela protiv imovine (56 manje) i to: razbojništvo – 455 djela (38 manje), razbojništvo u pokušaju – 12 (osam manje), razbojnička krađa – šest (deset manje) i razbojnička krađa u pokušaju – jedno djelo (isti broj djela) od kojih je 229 ili 48,3% što je za 7,7% veća rasvijetljenost ovih djela.

Službenici policije su podnijeli službene izvještaje Kantonalnom tužilaštvu u Sarajevu protiv 168 lica (38 manje) za koja postoje osnovi sumnje da su počinili krivična djela razbojništva i razbojničke krađe od kojih je 138 ili 82,1% povratnik u činjenju krivičnih djela.

Razbojništva i razbojničke krađe su najčešće činjena u prodavnicama, sportskim kladionicama i na ulici, a predmeti otuđenja su uglavnom bili novac, nakit, mobiteli i tašne. Prema načinu izvršenja, najveći broj razbojništava i razbojničkih krađa izvršen je prijetnjom upotrebe noža i pištolja, te upotrebom fizičke snage.

Nasilno oduzimanje mobitela direktno se odražava i na broj teških krađa na naročito opasan i naročito drzak način. Tokom 2010. godine  evidentirano je 401 djelo ove vrste (117 više), od kojih su kontinuiranim operativnim radom na terenu i stalnom opservacijom “kritičnih” lokaliteta, rasvjetljena 234 djela ili 58,4% što je za 3,5% manja rasvijetljenost ovih djela u odnosu na 2009. godinu kada je ukupna rasvijetljenost „drskih krađa“ iznosila 61,9%.

Izvršioci ovih djela su prvenstveno, višestruki povratnici, koji prijetnjom upotrebe noža i fizičke snage otimaju mobitele većinom mlađim licima, na ulici, u haustorima, u parkovima, itd. U 2010. godini registrovano je 118 lica počinilaca ovog djela (šest više) od kojih je 100 povratnika (ili 84,7%), a slobode su lišena 52 lica (sedam više).

KRIVIČNADJELAPROTIVOPĆESIGURNOSTILJUDIIIMOVINE

Izoveoblastievidentiranoje 127 djela (10 više), ito: izazivanjeopćeopasnosti – 105 djela (osam više), nesavjesno čuvanjepasaidrugihopasnih životinja – 18 (jedno više), uništenjeilioštećenjevažnihprivrednihobjekatailijavnihnaprava – tri (dva više)iteškakrivičnadjelaprotivopćesigurnostiljudiiimovine- jedno djelo (isti broj djela). Zbogpostojanjaosnovasumnjedasuihpočinilinadležnomtužilaštvupodnesenisuslužbeniizvještajiprotiv106 lica (osam više), od čegasu 62 lišenaslobode (12 više).

Krivična djela izazivanja opće opasnosti izvršena su na otvorenom prostoru – 80 puta, stambenim objektima 11, u ugostiteljskim objektima – sedam, u poslovnim prostorijama – tri, u devastiranim kućama – dva puta, u haustoru i podrumu stambene zgrade – po jednom.

U 16 slučaja aktivirana je nepoznata eksplozivna naprava, 55 puta je pucano iz vatrenog oružja, u 33 slučaja je otvorenim plamenom izazvan požar i u jednom slučaju prijećeno je aktiviranjem ručne bombe.

Posljedice izvršenja navedenih djela su tjelesne ozljede 14 lica (četiri teže i deset lakše) i materijalna šteta u pojedinim slučajevima. Pripadnici Uprave policije rasvijetlili su 71 djelo ili 67,6% što je za 2,4% veća rasvijetljenost, a zbog postojanja osnova sumnje da su ih počinili nadležnom tužilaštvu dostavljeni su službeni izvještaji protiv 87 lica (28 više), a 61 je lišeno slobode (22 više).

KRIVIČNA DJELA PROTIV JAVNOG REDA I PRAVNOG PROMETA

U ovoj oblasti u registrovano je izvršenje 366 krivična djela (18 manje), od čega se najveći broj odnosi na nasilničko ponašanje – 154 djela (22 manje) i krivotvorenje isprave – 78 (osam manje). Zbog postojanja osnova sumnje da su počinili djela iz ove oblasti prijavljeno je 421 lice (35 manje), od kojih je 264 ili 62,7% povratnika, 17 ili 4% maloljetnika, a slobode je lišeno 165 lica (13 više).

Takođe, u ovoj oblasti evidentirano je 55 krivičnih djela nedozvoljenog držanja oružja ili eksplozivnih materija (10 manje), od strane 60 lica.

U 2010. godini evidentirano je 90 krivičnih djela (32 manje), koja su regulisana Zakonom o nabavljanju, držanju i nošenju oružja i municije (Sl.novine Kantona Sarajevo br.38/07)počinjenih od strane 98 lica, od kojih je 26 lišeno slobode.

MALOLJETNIČKA DELINKVENCIJA

U toku 2010. godine, registrovano je 427 krivičnih djela za čije izvršenje je prijavljen 161 maloljetnik. U poređenju sa 2009. godinom, broj maloljetnih izvršilaca smanjen je za 101 ili 38,5%, a broj krivičnih djela koja su izvršili smanjen je za 147 ili 25,6%. Od ukupnog broja krivičnih djela izvršenih od strane maloljetnika, 298 je iz izvještajnog, a 129 iz ranijeg perioda.

Na osnovu statističkih pokazatelja, stanje maloljetničke delinkvencije u protekloj godini u poređenju sa 2009. godinom, znatno je povoljnije, posebno ako se ima u vidu da je, između ostalog, značajno smanjen broj djela iz oblasti protiv života i tijela (za 19 ili 54,3%).

Među prijavljenim maloljetnim izvršiocima, 19 je djece do 14 godina, 76 je u dobi između 14 i 16 godina, a 66 su starosne dobi između 16 i 18 godina.Od ukupnog broja maloljetnih izvršilaca, 71 (ili 44%) je povratnik u izvršenju krivičnih djela, dok je 90 maloljetnih lica registrovano prvi put.

U strukturi krivičnih djela izvršenih od strane maloljetnih lica, koja su rasvijetljena u periodu januar- decembar 2010. godine, najbrojnija su djela iz oblasti protiv imovine čija procentualna zastupljenost u ukupnom broju iznosi 81%. Među ovim djelima (346), najveći je broj teških krađa (160 ili 46,2%), razbojništava (70 ili 20,2%) i “drskih” krađa (45 ili 10,5%).

Kada su u pitanju djela iz oblasti protiv imovine, karakteristično je da je znatno smanjen broj krivičnih djela teških krađa (za 98 ili 38%), dok je povećan broj razbojništava (za 22 ili 45,8%) i “drskih” krađa (za 12 ili 36,4%).

Osim ovih djela, maloljetna lica su prijavljena i za izvršenje 16 krivičnih djela iz oblasti protiv života i tijela i to: pokušaj ubistva-jedno djelo, teška tjelesna povreda-devet, lahka tjelesna povreda-pet i učestvovanje u tuči-jedno djelo, zatim za 13 djela nasilničkog ponašanja i za dva djela napad na službenu osobu u vršenju poslova sigurnosti.

U proteklom periodu protiv tri maloljetna lica podneseni su službeni izvještaji nadležnom tužilaštvu zbog neovlašćene proizvodnje i stavljanja u promet opojnih droga (dva djela), a protiv 13 zbog posjedovanja i omogućavanja uživanja opojne droge (13 djela)

Pažnju zaslužuje podatak da su maloljetna lica nerijetko u posjedu vatrenog oružja, tako da su službenici policije u protekloj godini podnijeli službene izvještaje protiv tri maloljetnika zbogposjedovanja i upotrebe automatske puške, protiv dva zbog posjedovanja i upotrebe pištolja i protiv jednog zbog posjedovanja ručne bombe.

Pregled registrovanih krivičnih djela izvršenih od strane maloljetnih lica u toku 2010/2009. godine

U toku 2010. godine registrovano je 18 slučajeva aktiviranja minsko-eksplozivnih sredstava (dva ili 12,5% više u odnosu na 2009. godinu), koje su za posljedicu imale jedno smrtno stradalo lice (deminer), jedno teže i dva lakše povrijeđena lica, te materijalnu štetu uglavnom na stambenim objektima i motornim vozilima. U jednom slučaju eksplozija se dogodila prilikom deminiranja terena, a sve ostale izazvane su namjerno. U šest slučajeva namjernog aktiviranja minsko-eksplozivnih sredstava izvršioci su identifikovani i protiv njih su podneseni službeni izvještaji nadležnom tužilaštvu zbog osnova sumnje da su počinili krivično djelo iz člana 323 KZ FBiH (izazivanje opće opasnosti).

Takođe, evidentirana su dva slučaja bacanja boce sa zapaljivom tečnošću u stan na području općine Novo Sarajevo kojom prilikom je izazvan požar u stanu. Izvršilac je identifikovan i protiv njega su preduzete zakonske mjere.

Registrovano je 19 anonimnih dojava o postavljenim eksplozivnim napravama (tri ili 18,8% više u odnosu na 2009. godinu), od kojih se 11 odnosilo na škole.

U svim slučajevima obavljen je KDZ pregled i utvrđeno da su dojave bile lažne. Preduzimajući aktivnosti na rasvjetljavanju anonimnih dojava, službenici policije identifikovali su pet lica koja su u šest slučajeva uputila lažne dojave o postavljenim eksplozivnim napravama i protiv njih su podneseni službeni izvještaji nadležnom tužilaštvu zbog osnova sumnje da su počinili krivično djelo iz člana 183. KZ FBiH (ugrožavanje sigurnosti).

POŽARI

Tokom 2010. godine, na području Kantona Sarajevo registrovano je   159 požara (46 manje). Prema statističkim pokazateljima, 69 požara je izazvano namjerno, 27 zbog tehničkih nedostataka, 13 je prouzrokovano nehatom, dok uzroci 50 požara spadaju u kategoriju ostalih. Zbog izazivanja požara, nadležnim tužilaštvima je podnesen 41 službeni izvještaj: 33  iz člam 323 KZ FBIH (izazivanje opće opasnosti) i osam   iz člana 301 KZ FBiH (paljevina).

SAMOUBISTVA

Tokom 2010. godinenapodručjuKantonaSarajevoregistrovanasu 53 samoubistva (22 više u odnosu na 2009. godinu), počinjenaodstrane43 muškaracaideset ženaitonasljedećenačine: vješanjem – 30 puta, upotrebomvatrenogoružja – 14, skakanjemsavisine – šest, utapanjem – dva i bacanjem pod prevozno sredstvo – jedno.

Starosna struktura počinilaca je sljedeća : preko 50 godina – 34 lica, od 41 do 50 god. – devet, od 31 do 40 god. – pet, do 21 do 30 godina – četiri i do 20 godina - jedno lice.

OSTALE AKTIVNOSTI

U okviru potražne djelatnosti raspisano je 246 potjernica od strane sudova Kantona Sarajevo, a 277 je obustavljeno. Takođe, zaprimljena je 281 prijava o nestalim licima, a 260 je obustavljeno.

Fizičkim licima izdato je 895 odobrenja za nabavku vatrenog oružja i 975 oružnih listova.

U sklopu aktivnosti na oduzimanju nelegalno posjedovanog oružja i drugih predmeta oduzeto je: 28 ekplozivnih naprava, 84 pištolja, 31 puška, 18 ručnih bombi, 98 noževa, sablji, mačeva i sl., 13 boksera, 12.312 komada petardi, 3.586 komada municije različitog kalibra, eksploziva 0,2 kg, itd.

Takođe, tokom godine organizacione jedinice ovog Ministarstva, u saradnji sa štabovima Civilne zaštite, EUFOR-om, EUPM-om i Oružanim snagama BiH, aktivno su učestvovale u realizaciji akcije ”ŽETVA 2010.”s ciljem prikupljanja minsko-eksplozivnih sredstava, oružja, municija i druge vojne opreme. U navedenoj akciji prikupljeno je slijedeće naoružanje:

-          pištolj – četiri komada,

-          puške – pet kom.,

-          ručne bombe –154 kom.,

-          municija (razna) – 2.734 kom.,

-          mine, trombloni, granate (razne) i sl. – 36 kom., itd.

JAVNI RED I MIR

Zbog raznih oblika narušavanja javnog reda i mira, službenici policije su u toku 2010. godine podnijeli ukupno 6.842 prekršajna naloga i zahtjeva za pokretanje prekršajnog postupka (naloga-4.540, zahtjeva-2.302), što u odnosu na 2009. godinu predstavlja povećanje za 1.039 ili 17,9%. Prekršajne sankcije preduzete su protiv 7.479 lica (982 ili 15,1% više). Od ukupnog broja prekršajnih naloga i zahtjeva, 6.107 ili 89,3% odnosi se na prekršaje utvrđene Zakonom o prekršajima protiv javnog reda i mira, a 735 ili 10,7% na prekršaje utvrđene Odlukom općinskih vijeća o javnom redu i miru.

Na povećanje broja prekršajnih sankcija u protekloj godini uticale su kontinuirane aktivnosti službenika policije na sprečavanju i sankcionisanju prekršaja koji se čine prosjačenjem, o čemu svjedoči podatak da je broj prekršajnih naloga i zahtjeva preduzetih zbog prosjačenja, u odnosu na 2009. godinu, povećan za 91,6%, te da se 36,9% prekršajnih sankcija iz oblasti javnog reda i mira odnosi na ove prekršaje.

Od ukupnog broja podnesenih naloga i zahtjeva, 597 ili 8,7% odnosi se na lica koja su i ranije činila prekršaje (povratnici), 151 ili 2,2% na maloljetna lica i 11 ili 0,2% na strane državljane.

S obzirom na starosnu strukturu lica protiv kojih su u protekloj godini preduzimane prekršajne sankcije, a radi se o 7.479 učinilaca, najbrojniji su oni starosne dobi preko 36 godina (3.471), zatim u dobi između 26 i 35 godina (2.090), te u dobi između 19 i 25 godina (1.745). Maloljetnih učinilaca je bilo 173 i oni su prekršaje činili najčešće tučama i naročito drskim ponašanjem.

Potrebno je istaći da se 1.695 ili 61,5% od ukupnog broja prekršajnih sankcija koje su preduzele policijske stanice Centar (1.083) i Stari Grad (612) odnosi na prekršaje učinjene prosjačenjem, što je rezultat pojačanih aktivnosti službenika policije na suzbijanju ovog oblika narušavanja javnog reda i mira, koje je najizraženije na području užeg centra grada, posebno u vrijeme turističke sezone i vjerskih praznika.

U strukturi prekršaja zbog kojih su u 2010. godine podneseni prekršajni nalozi i zahtjevi za pokretanje prekršajnog postupka prevladavaju prekršaji činjeni prosjačenjem (2.522 ili 36,9% od ukupnog broja), tučama ili fizičkim napadima (1.052 ili 15,4%), naročito drskim ponašanjem (983 ili 14,4%), te odbijanjem naređenja i omalovažavanjem policijskih službenika (479 ili 7%).

Zbog prekršaja učinjenih svađom, vikom i nepristojnim ponašanjem podnesena su 194 naloga i zahtjeva, zbog paljenja petardi 34, a zbog ostalih prekršaja podnesena su 843 naloga i zahtjeva. Ostalih 735 prekršajnih sankcija odnosi se na prekršaje koji su utvrđeni Odlukom općinskih vijeća o javnom redu i miru (konzumiranje alkohola na nedozvoljenim mjestima, nedozvoljena prodaja na javnim površinama i dr.).

Tabelarni pregled strukture prekršaja iz oblasti javnog reda i mira za koja su uručeni prekršajni nalozi i podneseni zahtjevi za pokretanje prekršajnog postupka u toku 2010./ 2009.godine

U odnosu na 2009. godinu, povećan je broj prekršajnih sankcija zbog prekršaja učinjenih prosjačenjem, svađom, vikom i nepristojnim ponašanjem, te zbog tuča i fizičkih napada, dok je po svim ostalim oblicima narušavanja javnog reda i mira taj broj smanjen.

Prema mjestu izvršenja, a na osnovu broja uručenih naloga i podnesenih zahtjeva, najviše prekršaja učinjeno je na ulici i na drugim otvorenim prostorima (5.609 ili 82% naloga i zahtjeva), a znatno manje u ugostiteljskim objektima (387 ili 5,7%), sportskim terenima (133 ili 2%), u ili ispred škola (57 ili 0,8%), trgovinskim radnjama (52 ili 0,8%) i u vozilima javnog saobraćaja (42 ili 0,6%).

Zbog prekršaja izvršenih na ostalim mjestima (parkovi, prostor ispred prodavnica i drugi prostori na kojima se nedozvoljeno konzumira alkohol, vrši nedozvoljena prodaja i dr.), podnesena su 562 ili 8,2% naloga i zahtjeva.

U protekloj godini, službenici policije su zbog narušavanja javnog reda i mira u ili ispred škola podnijeli 57 naloga i zahtjeva (31 ili 35,2% manje), protiv 71 lica, a zbog krivičnih djela izvršenih na ovom lokalitetu, podneseno je 36 službenih izvještaja nadležnom tužilaštvu (sedam manje), protiv 30 lica (13 manje), a radi se u najvećem broju slučajeva o krivičnim djelima iz oblasti protiv imovine, i to teškim krađama, razbojništvima, „drskim“ krađama i td.

SIGURNOST SAOBRAĆAJA

Tokom 2010 godine, stanje sigurnosti saobraćaja karakteriše smanjenje ukupnog broja saobraćajnih nezgoda, broja nezgoda sa materijalnom štetom i sa nastradalim licima. Smanjen je broj povrijeđenih, a povećan broj poginulih lica.

Registrovano je 9.599 saobraćajnih nezgoda (208 ili 2,1 % manje), 8.811 sa materijalnom štetom (98 ili 1,1 % manje) i 788   sa nastradalim licima (110 ili 12,2 % manje).

U naselju je registrovano 9.110 saobraćajnih   nezgoda (19 sa poginulim, 688 sa povrijeđenim licima i 8.403 sa materijalnom štetom), a van naselja 489   nezgoda (četiri   sa poginulim, 77 povrijeđenim licima i 408 sa materijalnom štetom).

Registrovano je 1.610 saobraćajnih nezgoda na raskrsnicama u naselju, 69 na raskrsnicama van naselja, 17 na pješačkom prelazu, 13 na mostu, devet na prelazu preko željeznike pruge, sedam na nadvožnjaku, četiri u tunelu, tri na podvožnjaku i 7.867 saobraćajnih nezgoda čije se karakteristike ubrajaju u kategoriju ostalih.

Uporedni pokazatelji stanja sigurnosti saobraćaja na području Kantona Sarajevo za 2010/2009.godina

 Tokom 2010. godine, u saobraćajnim nezgodama na području Kantona Sarajevo 1.040   lica je nastradalo   (190 ili 15,4 % manje). Trideset jedno lice je poginulo (devet ili 40,9 % više), dok je 1.009 lica povrijeđeno (199 ili 16,5 % manje),   159 teže  i 850 lakše.

Među poginulim licima, 14 je vozača (sedam više), devet putnika (četiri više)   i osam pješaka (dva manje).

Iz statističkih podataka može se zaključiti da je najkritičnija saobraćajnica za učesnike u saobraćaju bio magistralni put M 17, gdje je poginulo devet lica. Među poginulim licima su četiri vozača, četiri putnika i jedan pješak.

Broj nastradalih lica u saobraćajnim nezgodama po kategoriji učesnika

januar- decembar   2010/2009. godine

Starosna struktura lica povrijeđenih u saobraćajnim nezgodama je sljedeća: od 31 do 40 godina – 179 lica, od 25 do 30 godina - 174 lica,   od 21 do 24 godine – 148 lica, od 41 do 50 godina -113 lica, itd.

Posmatrano po kategorijama puta, najviše saobraćajnih nezgoda registrovano je na ulicama u naselju – 7.708 nezgoda u kojima su je 721 lice nastradalo   (10   lica poginulo i 711 povrijeđeno). Na magistralnim putevima registrovano je 1.188 saobraćajnih nezgoda u kojima je 229 lica nastradalo (19 lica poginulo i 210 povrijeđeno), na   lokalnim putevima – 422   saobraćajne    nezgode   u kojima je   50   lica nastradalo (jedno lice poginulo i 49 povrijeđeno), na regionalnim putevima – 162    nezgode sa 34 povrijeđena lica i na   putevima koji se ubrajaju u kategoriju ostalih – 119 saobraćajnih nezgoda sa šest nastradalih lica   (jedno lice poginulo i pet lica povrijeđeno).

UZROCI SAOBRAĆAJNIH NEZGODA

Osim ostalih uzroka (7.899), koji su za posljedicu imali 10 poginulih i 534 povrijeđena   lica, najčešći uzroci saobraćajnih nezgoda bili su: neprilagođena brzina – 1.438 saobraćajnih nezgoda (21 lice poginulo i 400 povrijeđeno) i uticaj alkohola – 243 (69 lica povrijeđeno). Klizav put izazvao je 11, a odron na putu tri saobraćajne nezgode sa materijalnom štetom. Uticaj opojnih droga izazvao je dvije saobraćajne nezgode u kojima su četiri lica povrijeđena,   neispravan uređeja za kočenje dvije saobraćajne nezgode sa jednim povrijeđenim licem i neispravan uređaj za upravljanje jednu saobraćajnu nezgodu sa jednim povrijeđenim licem.

U sklopu redovnih aktivnosti, službenici policije su u periodu januar-decembar     2010. godine, kontrolisali   ukupno 267.026 vozila (5.651 više). 

Zbog tehničke neispravnosti, iz saobraćaja je   isključeno 300 vozila (83 više), 5.500 vozača je zatečeno da upravlja vozilom pod dejstvom alkohola (428 više), 12.135   bez korištenja sigurnosnog pojasa (80 više), 2.028 bez položenog vozačkog ispita (384 više), a   2.366 vozača je učestvovalo   u saobraćaju sa vozilom bez važeće registracije (543   više).

Zbog kršenja propisa iz oblasti sigurnosti saobraćaja uručena su   153.283 prekršajna naloga   vozačima (21.835 više), podneseno 2.936 zahtjeva za pokretanje prekršajnog postupka (1.018 manje) i registrovano 68   krivičnih   djela zbog ugrožavanja sigurnosti javnog prometa (32   manje).

AKTIVNOSTI SLUŽBENIKA POLICIJE PO PITANJU SAOBRAĆAJA U MIROVANJU I KONTROLE PJEŠAKA ZA JANUAR-   DECEMBAR   2010. GODINE

Tokom perioda januar-decembar 2010. godine, pripadnici Uprave policije su uručili 34.825 prekršajnih naloga vozačima koji nisu poštivali saobraćajne propise prilikom parkiranja, što je za   7.312 manje u odnosu na isti period prošle godine, upozorili su 5.172 vozača (295 više), a specijalnim vozilom „pauk“ premjestili su 1.445 vozila (484 manje). Zahtjeva za pokretanje prekršajnog postupka nije bilo.

Najveći broj vozača koji su vozila nepropisno parkirali na javnim površinama i prema kojima su preduzimane odgovarajuće sankcije, evidentiran je na području općina   Centar i Novo Sarajevo.

U izvještajnom periodu, upozoreno je 1.260 pješaka (sedam više) i uručeno 3.196 prekršajnih   naloga   pješacima (674 više).   Podnesen je jedan zahtjev za pokretanje prekršajnog postupka (u uporednom periodu nijedan).

ZAKONITOST U RADU

U periodu januar- decembar   2010. godine, registrovano je 29 napada na službenu osobu u vršenju poslova sigurnosti (dva više). U napadima je učestvovalo 36 lica koja su lišena slobode, među kojima su dva maloljetnika.Službenici policije su tokom izvještajnog perioda u 67 slučajeva upotrijebili sredstva prinude (28 više) i to:  fizičku snagu i sredstva za vezivanje – 59 puta,    fizičku snagu – tri puta,  fizičku snagu i policijsku palicu – dva puta, fizičku snagu, gumenu palicu i hemijska sredstva – jedan put, fizičku snagu, policijsku palicu i sredstva za vezivanje – jedan put i vatreno oružje – jedan put

U 65 slučajeva upotrebe sredstava prinude su od strane Policijskog komesara ocijenjene kao opravdane, a u  dva slučaja kao neopravdane.

     Tokom   perioda januar-deecembar   2010. godine,   podnesene su 163 predstavke   na rad službenika policije (51 manje). Postupano je po 37   predstavki iz ranijeg perioda, tako da je tretirano ukupno 200 predstavki (60   manje).

     Okončano je 180 unutrašnjih istraga, među kojima u 64 slučaja nije bilo dovoljno dokaza, u 59 slučajeva žalbe su neosnovane,   u 43 slučaja osnovane, u 10   slučajeva stranka je odustala od žalbe i u četiri slučaja istraga je obustavljena zbog zastare.

Takođe, Ured za pritužbe javnosti Ministarstva unutrašnjih poslova Kantona Sarajevo je zaprimio 205 žalbi za koje je donesen zaključak da su neosnovane, odnosno da nemaju osnova za otvaranje unutrašnje istrage i za preliminarne provjere.

RAD POLICIJE U ZAJEDNICI

U okviru rada policije u zajednici, a u cilju planskog stvaranja pozitivnog odnosa između policije i lokalne uprave, te razvijanja partnerskih odnosa sa društvenim subjektima radi omogućavanja i povećanja sigurnosti pojedinaca, društvenih grupa i zajednice u cjelini, službenici policije MUP-a Kantona Sarajevo su u toku 2010. godine preduzimali brojne aktivnosti u cilju uspostavljanja što bolje saradnje sa građanima, mjesnim zajednicama, nevladinim organizacijama, raznim udruženjima, školama, predstavnicima vjerskih zajednica i dr.

U cilju postizanja što boljih rezultata rada, u proteklom periodu ostvarivana je saradnja sa učenicima i nastavnim osobljem osnovnih i srednjih škola,  kao i sa savjetima Mjesnih zajednica, s čim u vezi su održavana predavanja iz oblasti rada policije, s posebnim osvrtom na  teme: djeca u saobraćaju, lažne dojave o postavljanju minsko-eksplozivnih sredstava u školama, nasilje u porodici, mirni način rješavanja konflikta, dječija prava, nasilje među vršnjacima, maloljetnička delinkvencija, nasilje u porodici, bezbjednost od mina, lična imovinska sigurnost građana, kako zaštititi sebe, svoju imovinu i susjede.

Službenici policije su u protekloj godini u sklopu svojih redovnih aktivnosti vršili obilaske domaćinstava povratnika, ostvarivali kontakte sa vjerskim službenicima u vezi preduzimanja zajedničkih aktivnosti na osiguranju vjerskih skupova, kao i sa organizatorima sportskih, kulturnih i drugih manifestacija, te preduzimali i druge aktivnosti sa ciljem što bolje saradnje policije i građana.

U cilju postizanja što veće sigurnosti građana predlagane su brojne preventivne mjere kao što su: sprečavanje prodaje pirotehničkih sredstava, sprečavanje prosjačenja, izvještavanje o kretanju lica sklonih vršenju krivičnih djela, itd.

Na prijedloge građana i drugih subjekata, kao i organizacionih jedinica MUP-a Kantona Sarajevo i ubuduće će se nastaviti predavanja u školama, a ujedno će se raditi na povećanju broja policijskih službenika u kvartovima, na javnim mjestima, te na uspostavljanju još bolje saradnje policije sa lokalnom upravom i Centrima za socijalni rad.

                Sarajevo, 25.01.2011. godine