Izvještaj o radu za januar – septembar 2008.god.
Službenici Uprave policije Ministarstva unutrašnjih poslova Kantona Sarajevo su u periodu januar - septembar 2008.godine, u skladu sa Zakonom izvršavali poslove i zadatke iz svoje nadležnosti, a koji se prvenstveno ogledaju u zaštiti lične i imovinske sigurnosti građana.
Kriminalitet
U periodu januar - septembar 2008.godine u odnosu na isti period prethodne godine, evidentirano je smanjenje registrovanih krivičnih djela (za 10,5%). Smanjenje broja registrovanih krivičnih djela evidentirano je u više oblasti, a najznačajnije je u oblasti protiv imovine i u oblasti protiv života i tijela, dok su značajnija povećanja krivičnih djela zabilježena u oblastima krivičnih djela protiv javnog reda i pravnog prometa i „privrede“. Pored smanjenja broja registrovanih krivičnih djela u oblasti protiv života i tijela u prvih devet mjeseci ove godine, važno je naglasiti da su sva „najteža“ krivična djela, djela ubistva – šest i pokušaja ubistva – devet djela, rasvjetljena i protiv izvršilaca nadležnom tužilaštvu podneseni službeni izvještaji. Kada su u pitanju „najbrojnija“ krivična djela, krivična djela protiv imovine, koja čine 69,4% ukupnog kriminaliteta evidentirano je smanjenje: teških krađa (za 656 ili 18,7%), zatim pokušaja teških krađa ( za 50 ili 32,9%), razbojništva (za 78 ili 31,5%), oštećenje tuđe stvari (za 39 ili 16%), utaja (za 11 ili 28,9%), itd. Smanjenje krivičnih djela teških krađa za 656 krivičnih djela iz oblasti „imovinskih delikata“, jeste osnovni razlog ukupnog smanjenja registrovanih krivičnoh djela u prvih devet mjeseci ove godine. Broj teških krađa motornih vozila, u odnosu na isti period prošle godine smanjen je za 18 ili 2,8%.
U periodu januar-septembar 2008.godine, registrovana su 6.473 krivična djela, što je za 759 djela ili 10,5 % manje u odnosu na uporedni period 2007. godine.
U 2.117 slučajeva (32,7% od ukupnog broja krivičnih djela), krivična djela su izvršena od strane poznatih izvršilaca i izvršilaca zatečenih u činjenju krivičnih djela, a 4.356 krivičnih djela (ili 67,3%), su prijavljena po nepoznatom učiniocu, od kojih je 1.826 naknadno rasvijetljeno (ili 41,9% od ukupnog broja prijavljenih djela po nepoznatom učiniocu). Tokom izvještajnog perioda, ukupno su rasvjetljena 3.943 krivična djela ili 60,9% što je za 3,7% veća rasvjetljenost u odnosu na uporedni period.
Zbog postojanja osnova sumnje da su izvršioci počinjenih krivičnih djela, prijavljena su 3.303 lica, a 1.161 je lišeno slobode.
Naprijed navedeni pokazatelji predstavljaju rezultat uspješno realizovanih aktivnosti Uprave policije na spriječavanju činjenja te otkrivanja izvršilaca najzastupljenijih krivičnih djela – krivičnih djela protiv imovine i njihovom procesuiranju.
Efikasnost i uspješnost rada Uprave policije u izvještajnom periodu ogleda se i u ukupnoj rasvjetljavnosti krivičnih djela koja je iznosila 60,9% što je za 3,7% veća rasvjetljanost u odnosu na isti period prethodne godine.
Tokom izvještajnog perioda prijavljeno je 240 krivičnih djela protiv života i tijela (94 djela ili 28,1 % manje u odnosu na isti period 2007.godine), od čega je 220 krivičnih djela ili 91,7 % rasvjetljeno. Zbog postojanja osnova sumnje da su počinili krivična djela iz ove oblasti podneseni su službeni izvještaji protiv 294 lica (65 manje), a 88 je lišeno slobode (2 manje). Evidentirano je šest krivičnih djela ubistva (2 manje u odnosu na uporedni period), 9 pokušaja ubistva (devet manje), 103 teške tjelesne povrede (5 manje), 100 lahkih tjelesnih povreda (84 manje), 18 učestvovanja u tuči (6 više), dva pomaganja u pokušaju ubistva, nepružanje pomoći i pomaganja teške tjelesne povrede - po jedno djelo. Sva izvršena krivična djela ubistva i ubistva u pokušaju su rasvijetljena.
Iz oblasti krivičnih djela protiv slobode i prava građanina evidentirano je 301 krivično djelo (52 manje) i to: ugrožavanje sigurnosti 293 (47 manje), protupravno lišenje slobode – 4 (jedno manje), narušavanje nepovredivosti doma – 2 (4 manje) djela i neovlašteno optičko snimanje 2 djela (nije bilo djela). Za izvršenje navedenih djela prijavljeno je 275 lica, a 39 je lišeno slobode.
Iz oblasti krivičnih djela protiv spolne slobode i morala prijavljena su 22 djela (5više), bludne radnje – 10 djela (jedno manje), silovanje – 5 (4 više), zadovoljenje pohote pred djetetom ili maloljetnikom, navođenje na prostituciju i iskorištavnje djeteta ili maloljetnika radi pornografije – po dva, pokušaj silovanja - jedno djelo.
Rasvijetljeno je 21 djelo iz ove oblasti, a zbog postojanja osnova sumnje da su ih počinili protiv 22 lica su podnešeni službeni izvještaji, a 9 lica je lišeno slobode.
U oblasti krivičnih djela protiv zdravlja ljudi, u kojima preovladavaju djela vezana za sve oblike zloupotrebe droga, podneseni su službeni izvještaji protiv 299 lica (36 manje), zbog postojanja osnova sumnje da su počinili 267 krivičnih djela (10 manje) i to neovlaštena proizvodnja i stavljanje u promet opojnih droga – 56 (10 više), posjedovanje i omogućavanje uživanja opojnih droga – 210 (20 manje), pokušaj teških krivičnih djela protiv zdravlja ljudi - jedno djelo. Zbog zloupotrebe opojnih droga 159 lica je lišeno slobode (8 više), a oduzeto je više od četiri kilograma različitih vrsta opojnih droga.
Iz oblasti krivičnih djela protiv privrede prijavljeno je 68 djela (49 više), a zbog postojanja osnova sumnje da su ih počinili nadležnom tužilaštvu podneseni su službeni izvještaji protiv 78 lica (53 više).
Takođe, registrovana su i sljedeća djela, a koja su u vezi sa krivičnim djelima protiv “privrede”, a to su krivična djela:
- iz oblasti protiv podmićivanja i krivična djela protiv službene i druge odgovorne dužnosti – 18 djela (7 više),
- iz oblasti protiv privrede i jedinstva tržišta te krivična djela iz oblasti carina (KZ BiH ) – deset djela (3 više), itd.
Činjenjem navedenih krivičnih djela nastupila je materijalna šteta u ukupnom iznosu od : 4.603.441,35 KM (u odnosu na isti period 2007.godine 6.360.714,69 KM manje).
Broj registrovanih krivičnih djela iz oblasti imovine čini 69,4 % ukupnog kriminaliteta. U periodu januar – septembar 2008.godine registrovano je 4.496 djela “imovinskih delikata” što je za 798 ili 15,1 % manje u odnosu na uporedni period 2007.godine. Najbrojnija djela iz ove oblasti su teške krađe – 2.847 (656 manje), krađe – 935 (2 više), pokušaj teške krađe – 102 (50 manje), razbojništvo – 170 (78 manje), oštećenje tuđe stvari – 204 (39 manje), prevara – 94 (6 više), utaja – 27 (11 manje), itd. Ukupno je rasvjetljeno 2.079 djela ili 46,2 %, što je za oko 2,1% veća rasvjetljenost u odnosu na uporedni period.
U prvih devet mjeseci ove godine na području Kantona Sarajevo izvršeno je 629 krivičnih djela teških krađa motornih vozila, od čega su 242 motorna vozila ili 38,5 % pronađena i vraćena vlasnicima (od strane policije vraćeno je 88 vozila, 55 uz novčanu naknadu, a 99 vozila vlasnici su sami pronašli). U odnosu na uporedni period broj otuđenih vozila manji je za 18 ili 2,8 %. Zbog postojanja osnova sumnje da su učestvovali u izvršenju teških krađa motornih vozila nadležnom tužilaštvu su podneseni službeni izvještaji protiv 62 lica (28 više).
Prijavljeno je 199 teških krivičnih djela protiv imovine (70 manje) i to: razbojništvo – 170 djela (78 manje), pokušaj razbojništva – 17 (jedno više), razbojnička krađa – 11 (9 više) i pomaganje razbojništva jedno djelo (nije bilo djela), od kojih je 97 ili 48,7 % rasvjetljeno. U prvih devet mjeseci 2008.godine, službenici policije su podnijeli službene izvještaje Kantonalnom tužilaštvu u Sarajevu protiv 88 lica (37 manje) za koja postoje osnovi sumnje da su počinili krivična djela razbojništva, razbojničke krađe ili pokušaj razbojništva.Nasilno oduzimanje mobitela direktno se odražava i na broj teških krađa na naročito opasan i naročito drzak način. U ovom periodu evidentirano je 181 djelo ove vrste (69 ili 27,6% manje), od kojih je kontinuiranim operativnim radom na ternu rasvjetljeno 96 ili 53 %. U izvještajnom periodu registrovano je 65 lica počinilaca ovog djela (24 manje) od kojih su čak 52 povratnika (ili 80 %), a slobode je lišeno 27 lica (9 manje).
Iz oblasti krivičnih djela protiv opće sigurnosti ljudi i imovine evidentirano je -150 djela (isti broj djela): izazivanje opće opasnosti - 122 (8 manje), nesavjesno čuvanje pasa i drugih opasnih životinja -18 (6 više), uništenje ili oštećenje važnih privrednih objekata ili javnih naprava - 5 djela (2 manje), pokušaj izazivanja opće opasnosti – 3 djela, teška krivična djela protiv sigurnosti ljudi i imovine -1 djelo i oštećenje zaštitnih naprava na radu –1 djelo. Zbog postojanja osnova sumnje da su ih počinili protiv 118 lica su podnešeni službeni izvještaji tužilaštvu, a 45 lica je lišeno slobode.
U oblasti krivičnih djela protiv javnog reda i pravnog prometa registrovano je izvršenje 400 krivičnih djela, (46 ili 13%) više u odnosu na isti period 2007.godine), od čega se najveći broj odnosi na nasilničko ponašanje -182 djela (7 više) i krivotvorenje isprave – 111 djela (39 više). Zbog postojanja osnova sumnje da su ih počinili protiv 474 lica (104 više) su podnešeni službeni izvještaji nadležnom tužilaštvu, od kojih je 243 ili 51,3 % povratnika.
Izvršeno je 37 krivičnih djela nedozvoljenog držanja oružja ili eksplozivnih materija (12 manje) od strane 38 lica, od kojih je 9 lica lišeno slobode, kao i 107 krivičnih djela iz oblasti ZONDINOiM-a (18 više), od strane 108 lica, od kojih su 42 lišena slobode.
U periodu januar – septembar 2008.godine na području Kantona Sarajevo, zbog postojanja osnova sumnje da su počinili 307 krivičnih djela (202 ili 39,7% manje u odnosu na isti period prošle godine) nadležnim tužilaštvima podneseni su službeni izvještaji protiv 187 maloljetnika (61 manje), od kojih je 65 lišeno slobode (52 manje).
Od ukupnog broja prijavljenih maloljetnika 59 su povratnici u činjenju krivičnih djela ili 31,6 %. U odnosu na ukupan broj rasvjetljenih krivičnih djela (3.943), maloljetnička delinkvencija je činila 7,8% što je za 4,5% manje u odnosu na uporedni period. Struktura krivičnih djela počinjenih od strane maloljetnika je slijedeća: krivična djela protiv imovine – 210 djela (ili 68,4% kriminaliteta maloljetnika), što je za 183 djela ili 46,6% manje u odnosu na uporedni period, protiv života i tijela -30 (15 manje), protiv javnog reda i pravnog prometa – 29 (16 manje), protiv zdravlja ljudi – 8 djela (4 više) itd. Bez obzira što su u posmatranom periodu osnovni parametri maloljetničke delinkvencije u odnosu na uporedni period smanjeni, problemu maloljetničke delinkvencije, u ovom Ministarstvu će se i dalje poklanjati značajna pažnja, te će pripadnicima Uprave policije i dalje predstavljati prioritetan zadatak.
U periodu januar – septembar 2008.godine registrovano je 20 slučajeva aktiviranja minsko eksplozivnih sredstava, što je za 8 ili 28,6% manje nego u istom periodu 2007. godine. Eksplozije su za posljedicu imale 2 smrtno stradala lica (jedno dijete), 4 su zadobila teške tjelesne povrede, a dva su lakše povrijeđena (jedno dijete), dok je u ostalim slučajevima nastupila materijalna šteta. U 7 slučajeva izvršioci su identifikovani i protiv njih su preduzete zakonom predviđene mjere. Također je rasvijetljen i slučaj bacanja i aktiviranja ručne bombe u junu 2007.godine, na području općine Novi Grad Sarajevo, a protiv počinioca su preduzete zakonom predviđene mjere.
U proteklh 9 mjeseci ove godine registrovano je 17 anonimnih dojava o postavljenim eksplozivnim napravama (10 se odnosilo na škole), za koje je utvrđeno da su sve bile lažne. U pet slučajeva počinioci su identifikovani i protiv njih su preduzete zakonom predviđene mjere.
U toku realizacije akcije „Žetva 2008“, prikupljeno je sljedeće naoružanje:
- lako naoružanje – 17 komada,
- ručne bombe – 132 komada,
- razna municija – 3.091 komada,
- mine i granate - 44 komad itd.
U sklopu aktivnosti policije na oduzimanju nelegalno posjedovanog oružja i drugih predmeta oduzeto je: jedan puškomitraljez, 38 pušaka, 86 pištolja, 5 ručnih bombi, 105 noževa, 430 petardi, 2.113 komada municije različitog kalibra itd.
U periodu januar-septembar 2008.godine, na području Kantona Sarajevo registrovano je 146 požara u kojima je jedno lice smrtno stradalo, a jedno lakše povrijeđeno. Prema statističkim pokazateljima, 71 požar je izazvan namjerno, 23 nehatom, 20 zbog tehničkih nedostataka, a uzroci 32 požara spadaju u kategoriju ostalih.
U prvih devet mjeseci ove godine registrovana su 33 samoubistava (jedno manje), koja su u 22 slučaja izvršena vješanjem, upotrebom vatrenog oružja i trovanjem – po 3, skakanjem sa visine - 2, ubodom hladnim oružjem, utapanjem, bacanjem pod prevozno sredstvo – po jedno.
Javni red i mir
U periodu januar – septembar tekuće godine, zbog raznih oblika narušavanja javnog reda i mira, službenici policije su uručili odnosno podnijeli ukupno 3.628 prekršajnih naloga i zahtjeva za pokretanje prekršajnog postupka (naloga-2.298, zahtjeva-1.330), što u odnosu na isti period 2007.godine predstavlja povećanje za 973 ili 36,6 % protiv 4.010 lica (1.003 ili 33,4% više). Od ukupnog broja uručenih naloga i podnešenih Zahtjeva za pokretanje prekršajnog postupka 377 se odnosi na povratnike, 104 su maloljetnici i 13 stranih državljana.
Prilikom narušavanja javnog reda i mira dva lica su teže povrijeđena (jedno više u odnosu na isti period 2007.godine), dok je 239 lica lakše povrijeđeno (22 manje).
U strukturi prekršaja zbog kojih su u periodu januar-septembar 2008.godine uručeni/podneseni prekrišajni nalozi i zahtjevi za pokretanje prekršajnog postupka prema Zakonu o prekršajima protiv janog reda i mira (3.260) prevladavaju prekršaji činjeni prosjačenjem (901 ili 27,6% od ukupnog broja), naročito drskim ponašanjem (670 ili 20,6%), tučama ili fizičkim napadima na drugog (491 ili 15,1%), te zbog odbijanja naređenja i omalovažavanja službenika policije (332 ili 10,2%). Zbog narušavanja javnog reda i mira svađom, vikom i nepristorjnim ponašanjem uručena/podnesena su 104 naloga/zahtjeva, paljenjem petardi 10, neovlaštenom upotrebom oružja 5 i zbog ostalih prekršaja 746.
Treba istaći da je do znatnog povećanja broja prekršajnih sankcija zbog prosjačenja došlo nakon pojačanih aktivnosti službenika policije na sprečavanju ovog oblika narušavanja javnog reda i mira,posebno u vrijeme turističke sezone, vjerskih praznika i dr., kada je inače izraženo prisustvo lica koja na ovakav način čine prekršaj.
Prema mjestu izvršenja, a na osnovu broja uručenih naloga i podnesenih zahtjeva najviše prekršaja učinjeno je na ulici i na drugim otvorenim pristorima (2.553 ili 64,6% naloga i zahtjeva), a znatno manje u ugostiteljskim objektima (179), sportskim stadionima i dvoranama (38), u vozilima javnog saobraćaja (25), školama i školskim dvorištima (24), trgovinskim i zanatskim radnjama (12). Zbog prekršaja izvršenih na ostalim mjestima uručeno/podneseno je 797 naloga i zahtjeva.
U proteklih devet mjeseci pored prekršajnih naloga i Zahtjeva za pokretanje prekršajnog postupka zbog narušavanja javnog reda i mira u i oko škola podneseno je 37 službenih izvještaja nadležnom tužilaštvu (26 manje u odnosu na isti period 2007.godine), protiv 39 lica, od kojih su 23 maloljetnika.
Saobraćaj
U periodu januar – septembar 2008.godine registrovano je 6.815 saobraćajnih nezgoda (826 ili 13,8 % više), od toga 6.127 sa materijalnom štetom (866 ili 16,5 % više) i 688 sa nastradalim licima (40 ili 5,5 % manje).
U naselju je ragistrovana 6.321 saobraćajna nezgoda (14 sa poginulim, 578 sa povrijeđenim licima i 5.729 sa materijalnom štetom), a van naselja 494 nezgode (3 sa poginulim, 93 sa povrijeđenim licima i 398 sa materijalnom štetom).
U saobraćajnim nezgodama tokom proteklih devet mjeseci 17 lica je poginulo (3 manje), a 893 su povrijeđena (120 manje), 182 teže i 711 lakše. Među poginulim licima 8 je pješaka (3 više), 5 vozača (5 manje) i 4 putnika (jedan manje).
Najčešći uzroci saobraćajnih nezgoda su neprilagođena brzina i vožnja pod uticajem alkohola.
U sklopu aktivnosti, službenici policije su kontrolisali ukupno 214.958 vozila i 99.457 lica u vozilima, izvršili pregled 25.913 vozila i 20.752 lica u vozilima. Zbog tehničke neispravnosti iz saobraćaja su isključena 533 vozila (268 više), 2.653 vozača su zatečena da upravljaju vozilom pod dejstvom alkohola (396 više), 11.461 bez korištenja sigurnosnog pojasa, 1.097 lica bez položenog vozačkog ispita (291 više), 165 u vrijeme izrečene zaštitne mjere (133 više), a 1.153 vozača su učestvovala u saobraćaju sa vozilom bez važeće registracije (258 više).
Zbog kršenja propisa iz oblasti sigurnosti saobraćaja uručena su 102.942 prekršajna naloga (30.553 više) i podnesena 424 zahtjeva za pokretanje prekršajnog postupka. Rregistrovano je 98 krivičnih djela zbog ugrožavanja sigurnosti javnog prometa (18 više). Službenici policije su uručili 37.779 prekršajnih naloga vozačima koji nisu poštivali saobraćajne propise prilikom parkiranja, što je za 14.357 više u odnosu na isti period 2007.godine.
Upozoreno je 5.559 vozača (1.414 više), a specijalnim vozilom „pauk“ premješteno je 1.840 vozilo. Upozoreno je 2.059 pješaka, uručeno je 529 prekršajnih naloga pješacima (79 više) i podnesena tri zajtjeva za pokretanje prekršajnog postupka protiv pješaka.
Zakonitost u radu
U periodu januar – septembar 2008.godine registrovan je 21 napad na službenu osobu u vršenju poslova sigurnosti (7 manje). Službenici policije su u 27 slučajeva, opravdano, upotrijebili sredstva prinude. Podneseno je 230 predstavki na rad službenika policije (3 manje), a postupano je po 22 predstavke iz ranijeg perioda.
Okončan je i zatvoren postupak za 200 predstavki među kojima je 105 neosnovanih, u 66 slučajeva istraga je završena ocjenom bez dovoljno dokaza, u 22 slučaja žalbe su osnovane, i u 7 slučajeva registrovan je odustanak od žalbe.
Uprava policije MUP-a Kantona Sarajevo je tokom izvještajnog preioda uspjela postići nivo pune implementacije Strategije borbe protiv korupcije. Svaki zadatak planiran Strategijom je aktiviran, što znači da je ista dobila veoma značajno mjesto u aktivnosima Uprave policije, odnosno Ministarstva unutrašnjih poslova Kantona Sarajevo u cjelini.
U okviru rada policije u zajednici, službenici policije MUP-a Kantona Sarajevo su u toku izvještajnog perioda preduzimali brojne aktivnosti u cilju uspostavljanja što bolje saradnje sa građanima, mjesnim zajednicama, nevladinim organizacijama, raznim udruženjima, školama, predstavnicima vjerskih institucija i dr.
Sarajevo, 19.11.2008.godine